Gaspar Noe kuşkusuz son zamanların tartışılan, kışkırtıcı yönetmenlerinden. Toplumsal olarak tabu olabilecek birçok konuyu alışılanın dışında kendine has üslubuyla işlemesi sinemasını eşi benzeri olmayan bir hale getiriyor. Uzun metraj filmlerine bakarsak kısa bir filmografiye sahip: I Stand Alone (1998), İrreversible (2002), Enter The Void (2009), Love (2015), Climax (2018), Lux Æterna (2019) ve son olarak İstanbul Film Festivalinde Altın Lale kazandığı Vortex (2021).
I Stand Alone / Herkese Karşı Tek Başına
Film Noe’nin Cannes’da ödül kazandığı kısa metrajlı filmi Carne’nin devamı niteliğinde, Carne’de olduğu gibi kasaba odaklanıyor. Bir at kasabının hayatı ve zihni ensest duygular beslediği kızıyla yeniden bağ kurmaya çalışırken parçalanır. Oldukça sert bir temada şekillenen film Gaspar Noe’nin popüler filmlerinden farklı olarak daha durağan ve yalın bir yapıda.
Irreversible / Dönüş Yok
Gaspar Noe’nin dünyada tanınmasını sağlayan Dönüş Yok içinde bulundurduğu şiddet ve tecavüz sahneleri nedeniyle oldukça tartışma yaratmış bir film. Irreversible’ın Gaspar Noe filmografisindeki açık ara en iyi film olduğunu düşünüyorum. Aynı zamanda dünya sineması için de önemli ve eşi benzeri bulunmayan bir film. Filmde hikaye ve zaman doğrusal bir şekilde akmamakta; Filmin başlarında şiddet sahneleriyle sürekli sallanan kamera hikaye başa sardıkça yavaşlamaktadır. Filmin afiş metninde yazan “Çünkü intikam isteği doğal bir dürtüdür.” yazısından anlaşılacağı üzere Irreversible bir intikam filmidir. Eve dönüş yolunda girdiği tünelde bir yabancı tarafından tecavüze ve ağır bir şekilde şiddete uğrayan Alex, komada hastaneye kaldırılırken erkek arkadaşı Marcus ve Pierre onu sedye üzerinde görürler ve intikam almaya karar verirler.
Enter the Void / Boşluk
Noe’nin Irreversible’dan 7 yıl kadar uzun bir süre sonrasında çektiği; kendisinin “psikodelik melodram” olarak adlandırdığı Enter The Void, Noe’nin her filmi gibi biricik. Tokyo’nun ışıklı gece kulüplerinde geçen psikolojik-psikodelik drama, polis tarafından vurulan uyuşturucu satıcısı Oscar’ın vurulduktan sonra vücudunun dışında bir deneyimle olayları izlemesine dayanıyor. Film genellikle sokaklarının üzerinde, çatılarda Oscar’ın bakış açısından gösteriliyor.
Love / Aşk
Yine birçok tartışma yaratan bir Gaspar Noe filmi “Love“. Film beklentilerin altında kalıp birçok konudan dolayı eleştirilse de içten içe özel bir film. Paris’te yaşayan Amerikalı sinema öğrencisi Murphy’nin Electra adında Fransız bir kız arkadaşı vardır. Bir gün hayatlarına heyecan katmanın bir yolu olarak komşuları Omi’yi aralarına alırlar. Bu heyecan ilişkilerini tepe taklak edecektir. Oldukça başarılı bir sinematografiye sahip filmin görüntü yönetmeni Noe’nin Irreversible’da da beraber çalıştığı Benoit Debie. Kan, sperm ve gözyaşı içeren sahneleriyle Love, gerçek bir erotik sanat filmi.
Climax
“Cehennemvari bir sinemasal dans partisi” olarak tanımlanan Climax, gösterileri için hazırlanan bir dans grubunu izliyor. Gaspar Noe’nin bir haberden ve şehir efsanesinden yola çıkarak hazırladığı filmin çekimlerini 15 günde tamamlanmış. Terkedilmiş bir binada provalarını yapan dansçılar günün sonunda bunu kutlamak için parti yapmaya
başlarlar. İçtikleri içeceğin içine halüsinojen bir madde karıştırılmasıyla parti kabusa dönüşür. Olumlu eleştiriler alan film Noe’nin diğer filmlerine kıyasla daha kolay izlenebilir; ana akım sinema izleyicilerinin de beğenebileceği bir film.
Lux Æterna
Başrollerinde Charlotte Gainsbourg, Betarice Dalle ve Love’dan tanıdığımız Karl Glusman rol aldığı Lux Aeterna; Deneysel bir sanat filmi. Prömiyeri Cannes’ta yarışma dışında gerçekleştirilen filmin ismini Requiem For A Dream filminin müziğinden hatırlıyoruz. Sonsuz ışık anlamına gelen Lux Aeterna oldukça ışıklı bir deneyimle bir film setinde kamera arkasında yaşanan olaylara dayanıyor.
Vortex
Son olarak Noe’nin İstanbul Film Festivali’nde Altın Lale ve FIPRESCI ödüllerini kazandığı film Vortex. Korku sinemasının ustalarından Dario Argento’nun başrolünde oynadığı film, yaşlı bir çiftin son günlerine odaklanıyor. Gaspar Noé filmi “yüreklerini yitirmeden önce akıllarını yitiren tüm insanlara” adadığını söylüyor. Haneke’ye tekrardan hayran kalmamızı sağlayan 2012 yapımı Amour filminden oldukça etkilenen Noe, ölümden döndüğü beyin kanamasının ardından bu proje başlıyor. Ortaya çıkan sonuç Vortex diğer filmlerinden farklı olarak daha özel bir yerde yerini alıyor.
