A Serbian Film (Bir Sırp Filmi), Sırbistan’da erotik porno sektöründe yapılan yasaklamalar ve aşırı sansürlemelerin sonucu, ülke insanlarının kendi yöneticilerine karşı eleştirisel amaçlar güdülerek yapılan bir film. İşte bu yüzdendir ki içerdiği cinsel sahneler normalin üzerinde vahşet dolu sahneler içerek şekilde çekilmiştir. İçeriğinde bulunan sahnelerde çocuk pornosundan tutun, filmlerdeki cinsel sahnelerin sansürlenmesine kadar anlatmak istediği her şeyi en sert dille anlatmıştır, bu mantıkla yasaklamanın bazı şeylere çözüm getiremeyeceğini anlatmak istemiştir. Bazı sahneler gerçekten insanlık ayıbı olsa da ‘’ bu nasıl bir film lan! ‘’ gibilerinden bir tepki koyarken dikkat etmemiz gerekiyor çünkü ne yazık ki bunları bizzat yaşayanlar ve hala yaşamakta olanlar ne yapmalı, bunu izleyiciye hatırlatıyor.
Filmin anlatmaya çalıştığı hakkında türlü okumalar yapılabilir, yönetmen/senarist Srdjan Spasojevic ve senarist Aleksander Radivojevic’in çeşitli söyleşilerde vurguladıklarıysa filmin metaforik bir Sırbistan anlatısı olduğu yönünde. Hele ki son on beş-yirmi senedir kuvvetli sansür anlayışıyla boğuşan bir ülkeden (tanıdık geldi mi a dostlar?) çıkan böylesine radikal bir filmin adının bile “Srpski Film (Bir Sırp Filmi)” olması “dakika bir gol bir” ayarında bir atıf gibi görünüyor. Spasojevic’in söyleşisi sonrası yapılan başka bir yorumsa şöyle: “Sırbistan’da doğduğunuz an düzülürsünüz. Yaşarken her an düzülürsünüz. Ölürsünüz, o zaman bile rahat bırakılmaz, bir müddet daha düzülürsünüz.”
Srpski Film’in parlayan taraflarından biri de oyunculuklar. Başkahramanımız Milos (Srdjan Todorovic, kendisini muhtelif Kusturica filmlerinden de tanıyoruz) filmin başından itibaren bize gerekli tedirginliği vermekte kusursuz, ve çok başarılı bir oyunculuk sergiliyor. Filmin açılışında, oğlunun kazara bizzat kendi pornosunu videodan izlemesiyle başlayan ve sürekli yükselen tekinsizliği, hem fiziksel hem de ruhsal olarak oyunculuğuna yansıtıyor. Tüm olaylar silsilesinin baş sorumlusu addedebileceğimiz, çekilen gizemli filmin yönetmeni Vukmir’se (Sergej Trifunovic) bir tiyatro sahnesindeymişçesine tirad üstüne tirad patlatıyor, manipülatör karakterini bize karşı konuşturur gibi oynuyor ve bazen kendisiyle empati kurabilmemizi bile sağlayarak filmden kopmamamıza katkıda bulunuyor. İşin ilginç tarafıysa bu iki oyuncu ve kadronun geri kalanının hatrı sayılır bir kısmı Sırbistan’ın popüler sinema oyuncuları. Yani gerek televizyonda, gerek beyazperdede rastlanabilecek, kariyerleri iddialı ama ‘mainstream’ oyuncular. Kaldı ki senarist Radivojevic de iki sene öncesinin Sırp block-buster’ı “Carlston za Ognjenku” isimli filmin senaryosuna da imza atmış bir isim.
Demem o ki, gerek oyunculuklarıyla ve onların yönetimiyle, gerek prodüksiyon kalitesiyle (ki film Red One™ ile çekilmiş ve çok başarılı planlara sahip), gerekse yönetmenliğiyle ziyadesiyle kaliteli bir yapım. Orijinal tema müziği gerginliği her seferinde ikiye katlıyor. Yani standart bir istismar filmiyle kıyaslarsak, (son zamanların çıtır çerez Amerikan istismar filmlerini dışarda tutuyorum) kalitesi şaşırtıcı ve cidden ‘uçtan da öte’ denebilecek bir noktada duran senaryosu ve ‘epik& sapkın’ diye tanımlayabileceğim kimi sahneleriyle kitleleri infiale sürükleyecek bir film için beklenmeyecek seviyede.
Sırp sineması için bir mihenk taşı olabilecekken, içerdiği sahnelerin tehlikesi nedeniyle ‘underground’ kalmaya mahkum olabilme ihtimali yüksek olan Srpski Film (A Serbian Film) – Bir Sırp Filmi, yapılmamışı yapmasıyla ve hatta düşünülmemişi düşünmesiyle bile denenilesi. Ancak en başta yapmaya çalıştığım uyarıdaki gibi; hazmı zor, kendisi zor, kimilerine göre ‘çekilmeye kalkılması’ bile suç teşkil eden, yumuşak karınlara atılan bir tekme gibi “Srpski Film”.
Yazan: Onur Atay
Kaynak: https://www.otekisinema.com/srpski-film-a-serbian-film-2010/
Onur Atay’ın bu yazısına, 2012 yılında TİB tarafından erişimine engel getirilmiştir. Yazının kaybolmaması ve sansüre uğramaması adına sitemizde kopya olarak durmasını istedim.
